Karpaltunnelsyndrom er ein tilstand som gjer at ein av underarma sine store nervar (nervus medianus) kjem i klem i karpaltunellen. Karpaltunellen er ein smal tunnel i handleddet som vert danna av leddband og beina i handleddet. Avklemming av nerven i denne tunnelen vil føre til verk, nummenheit og prikking og svakheit i handa og spesielt i tommel-, peike- og langfinger.
Årsak: Karpaltunnelsyndrom oppstår når mellomrommet mellom leddband og bein i karpaltunellen av ulike årsaker vert forminska. Karpaltunnelsyndrom kan oppstå som fylgje av skade i handleddet, einsidige handrørsler over tid, samt ved graviditet grunna auka væske i kroppen. Medisinske årsaker til karpaltunnelsyndrom kan være artritt (leddgikt), høgt stoffskifte, og diabetes. Det førekjem oftast hjå kvinner.
Symptom: Karpaltunnelsyndrom gjev ofte smerte og svakheit i underarm og handledd. Prikking og nummenheit er vanleg. Mange samanliknar smertene og symptoma med «enkemannsstøt» slik som når ein støter albogen mot ein kant. Smertelokasjon er som oftast i handleddet ved tommel-, peike- og langfinger. Dette gjer at du kan ha lett for å miste ting du held i handa. Enkle aktivitetar som å halde kaffikoppen eller lese avisa kan gje smerter og nummenheit. Nattsmerter er vanlege, og fører ofte til at ein vaknar og må riste på handa for å redusere smertene.
Vurdering: hjå oss tek vi ein samtale og grundig sjukehistorie og klinisk undersøking. Dette er ofte tilstrekkeleg for å stille rett diagnose. Dersom det er behov for vidare undersøking kan kiropraktoren eller legen tilvise til nevrografi. Dette er ei undersøking som måler nerveleidningsevna og vil kunne bekrefte diagnosen.
Behandling: Mange med karpaltunnelsyndrom opplever betring ved behandling. Vi tilpasser behandlinga individuelt. Kiropraktoren eller fysioterapeuten kan undervise deg i mobiliseringsøvingar for musklar og nervar i underarm. Ein kan også nytte skinne til å avlaste handa om natta. Dersom symptoma ikkje avtek etter behandling kan kiropraktoren tilvise deg vidare til kirurgisk vurdering. Kiropraktorklinikken har kompetanse til å vurdere kva som er best for deg.
Kva kan du gjere sjølv? Øvingar for karpaltunnelsyndrom kan ein gjere dagleg. Det er spesielt viktig å lære nerveglidingsøvelser korrekt sidan feil gjennomføring av øvingar kan forverre tilstanden. Du kan ha nytte av betennelsesdempande medikament, til dømes Ibuprofen eller Naproxen, spesielt i akuttfasa. Medikamentell behandling skal gjerast i samråd med behandleren din og fastlegen.
Førebygging:
- Hald deg i form. Aktivitetar som yoga eller svømming gjer godt for heile kroppen.
- Varier arbeidsstillinga di, unngå einsarta rørsler.
- Nytt deg av ergonomiske hjelpemiddel/ tiltak som lettar belastninga på handleddet.
